-
1 arte
I abl. к ars II artē [ artus I \]1) тесно, узко, плотно (colligare manus Pl; complecti C; collocare signa Sl; contineri Cs)aciem a. statuere Sl — расположить войско сомкнутым строемa. habere Pl — сдерживать, ограничивать3) искренно, глубоко ( diligere aliquem PJ)4) строго, сурово ( aliquem colere Sl)5) кратко ( appellare aliquem O) -
2 viliter
vīliter [ vilis ]1) дёшево (constare Col, PM)2) ничтожно, низко, с пренебрежением ( aliquem colere Ap) -
3 fides
I fidēs, eī (у Pl, Lcr тж. ēī) f.1) вера, доверие, уверенностьfidem habere C (tribuere, adjungere C etc., ferre V) alicui — верить (доверять) кому-л.abrogare alicui fidem C — не доверять кому-л.ultra fidem Su — невероятноhabere fidem O — заслуживать доверие, быть надёжным, ноsi qua (dicenti) f. est Pt — если вы верите мне, т. е. уж этому можете поверитьfidem facere C, Cs, L — внушать доверие (заставлять верить)aptum quiddam ad fidem faciendam C — нечто способное внушить доверие (т. е. убедительное)f. male ambulans rerum venalium Pt — неважное качество товаровpropter (per) fidem decipere aliquem Ter, L — злоупотребить чьим-л. доверием (обмануть чьё-л. доверие)f. fieri non poterat Cs — трудно было поверить (не верилось)2) кредитf. concĭdit (sublata est) C — кредит упалf. angustior erat Cs — кредит сузился3) верность, честность, добросовестностьjustitia creditis in rebus f. nominatur C — справедливость в вопросах доверия именуется добросовестностьюfidem alicujus orare atque obsecrare C — взывать к чьей-л. совести4) при клятвахper fidem! Pl — клянусь честью! или Pt молю (заклинаю) тебя!, тж. от всей души, искренно(ex) bonā (optimā) fide Pl, C etc. — по чистой совести, по чести5) достоверность, истинность, подлинность (tabularum, litterarum C; testimonii Dig)f. gaudii PJ — неподдельная радостьf. penes auctores erit Sl — за истину пусть отвечают авторыaliquid ex fide narrare Su — правдиво рассказывать о чём-л.ad (in) fidem rei alicujus L — в доказательство чего-л.fidem memoriae alicujus appellare Pt — в доказательство ссылаться на чьи-л. воспоминания6) выполнение, исполнение (dictis addere fidem O; verba (dicta) sequitur f. O)en haec promissa f. est? V — разве это называется выполнить обещания?7) уверение, обещание (fidem dare, accipere C, L etc.)fallere C (violare C, mutare L) fidem, in fide non stare C — не сдержать словаf. (publica) C — государственная гарантия (обещание) безопасности, неприкосновенностиfidem publicam alicui dare C — гарантировать кому-л. безопасность8) защита, покровительство (haec urbs est in fide meā C; implorare fidem deum hominumque C; in fidem recipere aliquem Cs)sequi fidem alicujus Cs — искать чьего-л. покровительстваtradere L (permittere, commendare, committere Ter, conferre C) se или venire in fidem alicujus Cs — отдаться под чьё-л. покровительство или сдаться на волю победителя9) упование, ожиданиеsegĕtis f. H — виды на урожай10) залог, порука (pacis pignus fidesque O; f. pacis et belli Fl)12) символ веры (f. Nicaena CJ)II fidēs, is f. [одного корня с findo и filum]1) струна H, O; преим. pl. струнный инструмент (кифара, лира)canere fidibus C, O — играть на кифаре2) игра на струнном инструменте (discere, docere fidibus C)3) поэт. поэзия (f. Latinae H и Latina Pers)4) созвездие Лиры Vr, C -
4 observo
ob-servo, āvī, ātum, āre1) внимательно следить, наблюдать ( motūs stellarum C); выслеживать, высматривать ( vestigia oculis St); подстерегать, выжидать (aliquem Pl, C)o. et insidiari C — быть настороже3) сторожить, охранять, оберегать (januam Pl; greges O)5) уважать, почитать, чтить (o. et colere aliquem C) -
5 religiose
religiōsē [ religiosus ]1) добросовестно, по совести (testimonium dicere C; aliquid administrare Col); тщательно ( rem rustĭcam colĕre Col)2) набожно, благочестиво, благоговейно (deos colere L и venerari Ap; aliquem humare Ap) -
6 blande
blandē [ blandus ]ласково, нежно ( aliquem appellare C)b. colere fructus Lcr — заботливо ухаживать за плодовыми деревьямиb. flectere cardinem Q — осторожно отворить дверьcaudam b. movere AG — приветливо вилять хвостом -
7 pie
piē [ pius ]1) набожно, благочестиво благоговейно ( deos colere C)2) по чистой совести, как требует долг (vixisse Ap; ferre aliquid Sen)3) чистосердечно, искренно, глубоко ( lugēre aliquem C) -
8 pro
I prō praep. cum abl.1) перед, против (aciem instruere p. castris Cs; praesidia collocare p. templis C)p. consilio Sl — перед военным советом2) впереди, спередиsaxa mittere p. tectis Sl — бросать камни, стоя на переднем краю крыши3) в пользу, в защиту, за (p. patriā pugnare L и mori C, H; oratio p. Milone C)p. aliquo esse C — стоять за кого-л.4) вместо (taleis p. nummo uti Cs)veniam p. laude peto O — я прошу не похвалы, а снисхожденияp. vili re O — словно нечто ненужное5)а) за (incerta p. certis captare Sl)p. consule C — проконсул, наместник, замещающий консулаб) от имени, именем (loqui p. aliquo Cs)6) как, в качестве (aliquem p. deo colere QC, Just)p. amico C, L — как друг, по-дружескиp. certo C, L etc. — наверное, с уверенностьюp. viso Cs — как лично виденное, как факт7) в уплату за (pecuniam p. frumento accipere L); в воздаяние за (p. meritis Cs); в возмездие за (p. scelere Cs)8) по сравнению (с чем-л.), соответственно, по отношению (к чему-л.)pro multitudine hominum Helvetii angustos se fines hacere arbitrabantur Cs — гельветы считали, что по отношению к (с точки зрения) твоей численности они обладали (слишком) маленькой территорией9) сообразно, в зависимости (от чего-л.)p. tempore et p. re Cs — в зависимости от обстоятельствp. portione Cato и p. ratā parte Cs — в определённом соотношении, сообразноp. viribus C — насколько позволяют силыp. meā (или virili) parte C etc. — по мере моих (человеческих) силp. se quisque C etc. — каждый в меру своей возможности10) относительно, про (p. re paucă loquar V; pauca p. aliquā re verba facere Sl)II prō! (prōh!) interj.о!, ах! (p. dii immortales! C; p. deorum atque hominum fidem! C); увы!at mea, pro, nullo pondere verba cadunt! O — мои же слова (Брисеиды) не имеют, увы, никакого веса!III prō- (pro- и prōd-)1) вперёд (profere, prodeo)3) для, в пользу ( prosum)4) вместо ( propraetor)5) сообразно (proquam, prout) -
9 rus
деревня, rus mittere aliquem;rure morari (1. 15 § 1 D. 7, 1. 1. un. C. 10, 37);
rus colere (1. 3 C. 12, 47).
См. также в других словарях:
reverence — I. Reverence qu on porte à aucun, Obseruantia. Reverence qu on fait à aucun à cause de son excellence, Veneratio, Reuerentia. Avoir en reverence, Venerari, Vereri, Obseruare aliquem, Colere, Admirari. II. Avoir en tres grande reverence, Percolere … Thresor de la langue françoyse
parler — Parler: Loqui, Fari, Fabulari, Crepare, Verba facere, Mittere vocem, Voces facere, Sermocinari. {{t=g}}paralaléin,{{/t}} esse puto (ait Budaeus) quod lingua vernacula pro verbo loqui, Verba facere, dicit Parler, et {{t=g}}paralalian,{{/t}} quod… … Thresor de la langue françoyse
servir — Servir, Seruire, Asseruire, Deseruire, Inseruire, Subseruire, Ministrare, Famulari. Servir chez aucun, Colere seruitutem apud aliquem. Servir bien Dieu, Religionem colere. Apres Dieu servi, Sacris muneribus perfunctis, ad vitae munera obeunda… … Thresor de la langue françoyse
amitié — Amitié, Amicitia, Coniunctio, Consuetudo, Necessitudo, Amitié est la bien venuë par tout, Amicitia nullo loco excluditur. Amitié variable, Desultoria amicitia. Hoc est, identidem euarians, non constans, B. Amitié qui ne varie point, Firma… … Thresor de la langue françoyse
secret — I. Secret, m. acut. Secretum, Arcanum. Lieu secret, Abditum, Secessus, Locus secretus. Un lieu secret, où il est loisible à peu de gens d entrer, Adytum adyti. Homme secret, Homo cui tuto arcanum committas. Estre secret, Clausa habere sua… … Thresor de la langue françoyse
court — I. On court, Impersonaliter, Curritur. II. Court, Breuis, Curtus, {{t=g}}kurtos.{{/t}} Temps court, Breue tempus. C estoit le plus court et le plus aisé de les renvoyer, Expeditum erat eos remittere. Pour le faire court, Ad summam, Ne multa, Ne… … Thresor de la langue françoyse
courtiser — Courtiser, act. acut. Est faire la court par suyte et offices d obedience et respect à un plus grand. Du Bellay en a ainsi usé Curialia obsequia alicui praestare, aliquem huiusmodi obsequiorum officijs colere, comiter aliquem omni curiali officio … Thresor de la langue françoyse
debvoir — I. Le Debvoir, Ce que chascun doibt faire selon droit et raison, Officium. Le debvoir qu un homme doibt à l autre, Humanitas. Le debvoir qu on doibt envers Dieu premierement, et apres envers ses pere et mere, enfans et autres prochains, Pietas.… … Thresor de la langue françoyse
honorer — Honorer, Honorare, Honestare, Cohonestare, Honorem tribuere, Aliquem honoribus impartire. Honorer quelqu un autant que son pere, Colere loco parentis. Qui honore Dieu, et a tousjours memoire des biens qu il luy fait, dont il l en remercie, Colens … Thresor de la langue françoyse
memoire — Memoire, Memoria. Memoire qu on fait, et propos qu on tient de quelque chose, Mentio mentionis. Ancienne memoire, Senex memoria. Memoire escrite, Consignata literis memoria. Memoire ostée par ensorcellemens, Venenis erepta memoria. Memoire… … Thresor de la langue françoyse
vaincre — [ vɛ̃kr ] v. tr. <conjug. : 42> • XIIe; veintre fin IXe; lat. vincere 1 ♦ L emporter par les armes sur (un ennemi public ou privé). ⇒ battre, défaire, écraser. « Pour les vaincre, il nous faut de l audace » (Danton). Qu on n a pas vaincu. ⇒ … Encyclopédie Universelle